Rotayı Belirlerken Bildiğimiz Beceri Setleri Yeterli Mi?

İşimizin önemli yapı taşlarından biri de yetkinlikler. Her değerlendirme merkezi uygulamasında önce yetkinlikleri konuşuruz. Rotayı belirlemek gibi.

Pozisyondan beklenti nedir, hangi davranışları görmek bizi o beklentiye ulaştırır?

Peki biz hangi yetkinlikleri ölçmeyi hedeflersek, beklenen davranışların sergilenip sergilenmediğini ortaya çıkarabiliriz?

Tasarım kısmı benim çok keyif aldığım bir bölümü işin. Zira her seferinde farklı bir tasarım gerekir. Pandemi sonrası yeni çalışma alışkanları oluştu, yapay zekâ durmadan ilerliyor, dijitalleşme her iş birimi gibi İK’nın da başlıca gündemi, sürdürülebilirlik bilinci artık olmazsa olmaz. Tüm bunlar yetkinlik setlerinin de dönüşümünü kaçınılmaz hale getiriyor. Hala 5 sene önceki yetkinlik setini kullanan kalmamıştır tahminim. Gelin beraber bakalım mı hangi yetkinlikler öne çıkıyor?

Etkili İletişim Becerileri

Tüm zamanların bir numaralı yetkinliği hala etkili iletişim. Şartlar ne olursa olsun, iletişim becerilerine her zaman öncelik vereceğiz. Dijitalleşme sürecinde de insan dokunuşu ile farkı ortaya koyan bir beceri iletişim. Duygusal zekâ ile kol kola. Hepimiz işyerinde iyi iletişim becerilerine sahip, kişilerarası hassasiyeti yüksek ekip arkadaşları ile çalışmak istemez miyiz? İşinde ne kadar usta olursa olsun, bu saydıklarımda geriye düşenlerin başarısı da gölgeleniyor. Dolayısıyla, iletişim becerileri ve duygusal zekâ üzerine yatırım yapmak hala bir öncelik.

Farklılık Bilinci

Nerede yerleşik olursak olalım, küresel bir bağlantı ağımız var. Küresel iş yapma modeli, artık iş dünyasında sık rastlanılır bir durum. Çevrimiçi de uygulayabildiğimiz değerlendirme merkezleri sayesinde, artık İstanbul’dan Avrupa, hatta Afrika’da olan yabancı adaylarla iletişim halindeyiz. Bu adaylar Türkiye’deki iş ortakları, çalışma arkadaşları ile çalışıyorlar. Bu nedenle farklı kültürlerle rahat iletişim kurabilme, bireylere saygılı davranarak farklılıklara hassasiyet gösterme ve başkalarını da bu şekilde davranmaları konusunda cesaretlendirme becerisi gittikçe önem kazanıyor.

Sürdürülebilirlik Bilinci

İklim krizi uzun bir süredir iş dünyasının gündeminde. Bu yöndeki farkındalık kurumları daha ekolojik, karbon ayak izini yöneten, çevreye duyarlı organizasyonlar olmaya itiyor. Artık sadece beyaz ve mavi yaka yok. Artık yeşil yakalılar da şirketlerin bu yöndeki hedefleri için dirsek çürütüyor. Bunu temel hedeflerine yerleştiren şirketler yeşil yaka adayların daha çok peşinde koşuyor. Sürdürülebilirlik bilinci yüksek, ekolojik farkındalığı olan, bu yönde sorumluluk almaya istekli adaylar işverenlerin merceğinde. Bu yöndeki ölçümleri yapan çeşitli psikometrik araçlar olduğunu biliyoruz.

Eleştirel Düşünme

Meslektaşlarım çok iyi bilirler; yetkinlik setlerinde davranış göstergelerini seviyelendiririz. Genellikle başlangıç seviyelerinde yalnızca görevi yerine getirmek vardır. Yukarı doğru beceri grafiği yükselmelidir: geliştiren, liderlik eden… Günümüz rekabet ortamında, yapay zekâ da artık bu kadar işin içindeyken sadece yapmak yetmiyor. Aynı zamanda sorgulayan, daha iyisi için çözümler araştıran çalışanlar ipi göğüslüyor. İnovatif fikirler geliştiren, organizasyonun rekabet gücünü arttırmasına katkı sunan çalışanlar, kurumların vazgeçilmezi haline geliyor.

Yapay Zekâ Etiği

Yapay zekâ iş yaşamı kadar, günlük yaşamımıza da yerleşti. İçeride sınırsız diyebileceğimiz ve çeşitli veri var. Biz kullanıcılar hem sisteme veri girerek yapay zekayı beslemiş hem de girilmiş veriden bilgi süzerek ondan yararlanmış oluyoruz. Sıradaki soru: Peki ne kadar güvendeyiz? Gizlilik, kişisel verilerin korunması, know-how etiği asla gözden kaçırmamamız gereken önemli unsurlar. Yüzlerce kişinin çalıştığı organizasyonlarda güvenlik önemlerini almak kaçınılmaz. Peki ya dışarıda? Kurumun erişemediği, kontrol dışı alanda bu etik anlayışa sahip olmak, veri güvenliği bilincine sahip olmak son derece kritik.

Anlaşılan o ki, artık sadece sorumluluk sahibi olmak, analitik düşünmek ve alt kriterlerinde beceri sahibi olmak, planlama ve organizasyonda yetenekli olmak, zamanı ve stresi iyi yönetebilmek yeterli değil. Bunların da ötesinde aranan başka yetkinlikler de var artık. İşverenler, adaylar ve bir organizasyon içinde yer alan çalışanlar; bu yönde sürekli ileri doğru gitmesi gereken hazırlıklarınız tamam mı? 

Bilgen Baytekin Aşar
Assessment Solutions Genel Müdürü